pracowanie merytoryczne: dr Łukasz Karczyński, Pełnomocnik Dziekana WPiA UG ds. e-learningu.
Konsultacja: Kolegium Dziekańskie WPiA UG, Wykładowcy WPiA UG, Kierownik Dziekanatu WPiA UG Katarzyna Rynkowska

Egzaminy i zaliczenia przeprowadza się na warunkach i w terminach wynikających z Regulaminu Studiów UG, z uwzględnieniem ogłoszonych terminów egzaminów i zaliczeń, a także z uwzględnieniem szczególnych regulacji obowiązujących na UG w czasie epidemii, w szczególności Zarządzenia Rektora UG nr 34/R/2020 oraz zarządzenia Dziekana WPiA UG z dnia 18 maja 2020 r.
 

Egzamin lub zaliczenie zdalne może być przeprowadzone w następujących formach:

 

     1. przygotowanie i przesłanie indywidualnej pracy pisemnej w postaci elektronicznej, w szczególności:

• przygotowanie lub rozwiązanie kazusu,
• pismo procesowe,
• opinia prawna,
• glosa,
• artykuł,
• esej,
• analiza dokumentu,

     2. zaliczenie ustne za pośrednictwem aplikacji z transmisją obrazu i dźwięku,

      3.zaliczenie pisemne w formie testu online:

• synchronicznego – tj. prowadzonego w czasie rzeczywistym (wszyscy studenci piszą jednocześnie),
• asynchronicznego – zaliczanego w dowolnym czasie, w przewidzianych granicach czasowych.

Można wykorzystać więcej niż jedną formę w ramach jednego zaliczenia (na przykład test + kazus).

 

Praca pisemna:

Narzędzia

Zadanie może być wykonywane za pośrednictwem dowolnego powszechnie dostępnego sposobu przesyłania dokumentów, w szczególności:

1. poczty elektronicznej,
2. MS Teams
3. Portal Edukacyjny UG Mestwin

Problemy techniczne

Problemy techniczne w przypadku użycia ww. narzędzi co do zasady nie występują.

Dla kogo

Zaliczenie w formie pracy pisemnej może być zarówno zaliczeniem cząstkowym na ćwiczeniach lub seminariach, jak i finalnym na ćwiczeniach lub wykładach. Ze względu na pracochłonność forma ta może nie nadawać się do przeprowadzania egzaminów lub zaliczeń w dużych grupach studentów.

 

      Egzamin/Zaliczenie ustne

Uwagi ogólne

Zaliczenie ustne odbywać się powinno na zasadach analogicznych do zaliczenia ustnego w formie tradycyjnej (w szczególności należy sporządzić protokół według wzoru obowiązującego na WPiA). Rekomenduje się – dla celów dowodowych – prowadzenie zaliczenia dla 2-3 osób jednocześnie.

W celu minimalizacji ryzyka nieuczciwości można poprosić zdającego o takie ustawienie kamery, by było widać jego ręce oraz o udostępnienie widoku ekranu. Uniemożliwi to przeglądanie pomocy naukowych w formie tradycyjnej i elektronicznej.

 

Narzędzia

Zaliczenie może być wykonywane za pośrednictwem dowolnego powszechnie dostępnego sposobu komunikacji audiowizualnej (z zastrzeżeniem zachowania wymogów licencyjnych), w szczególności:

1. Clickmeeting
2. MS Teams
3. Skype (analogicznie działają też inne aplikacje, np. Zoom, Webex, Google Meet itp.)

	Konieczność logowania		Możliwość udostępnienia ekranu studenta	Możliwość przesyłania tekstu
	Wykładowca	Student
Clickmeeting	NIE*	NIE	NIE	TAK
MS Teams	TAK	TAK	TAK	TAK
Skype	TAK	TAK	NIE	TAK

*wymagane utworzenie wydarzenia – należy zgłosić zapotrzebowanie Dziekanatowi, podobnie jak w przypadku zwykłych zajęć prowadzonych przez Clickmeeting

Przeprowadzenie egzaminu może odbywać się albo podobnie, jak zwykłe zajęcia prowadzone w danym narzędziu (z ograniczeniem uczestników dołączonych do spotkania do osób aktualnie zaliczających), albo przez bezpośrednie spotkanie z konkretnym zdającym (niedostępne w Clickmeetingu).

Pomoc

Clickmeeting:

1. Film instruktażowy
2. Informacje techniczne
3. Strona oficjalna Clickmeeting.com – nie trzeba z niej korzystać (do uruchomienia zaliczenia wystarczy otwarcie zaproszenia otrzymanego z Dziekanatu), ale zawiera pewne instrukcje

MS Teams:

1. Instrukcje na stronie UG

Skype:

1. Strona oficjalna Skype.com

---

Problemy techniczne

Studentów należy uprzedzić o konieczności podjęcia wszelkich możliwych działań w celu zapewnienia nieprzerwanego przebiegu zaliczenia.

Typowe problemy i rozwiązania

1. niska jakość łączności – należy spróbować dostępu z innego łącza albo urządzenia, o ile jest taka możliwość (w tym samym lub dalszym terminie), względnie przeprowadzić egzamin w formie tradycyjnej; można korzystać z komputerów, tabletów, telefonów itp.
2. przerwanie transmisji – należy uprzedzić studentów o konieczności zadbania o naładowanie ewentualnej baterii urządzenia i połączenie przez możliwie dobrej jakości łącze (oraz samemu zrobić to samo).
   W przypadku przerwania łączności student powinien niezwłocznie skontaktować się z wykładowcą innym dostępnym sposobem (komunikator, email, telefon itp.) w celu ustalenia, czy jest w stanie wznowić egzamin (z nowym pytaniem zamiast przerwanego), czy konieczne jest jego przełożenie na inny termin i rozpoczęcie od nowa. Proszę zobaczyć także: Najczęściej Zadawane Pytania 
3. zbyt duża liczba osób do przeegzaminowania – można skorzystać z pomocy innych wykładowców katedry lub rozłożyć egzaminy na kilka dni.

Dla kogo

Zaliczenie ustne może być zarówno zaliczeniem cząstkowym na ćwiczeniach lub seminariach, jak i finalnym na ćwiczeniach lub wykładach. Ze względu na czasochłonność forma ta może być uciążliwa do przeprowadzania zaliczeń w dużych grupach studentów.

 

Test online

Uwagi ogólne

W celu minimalizacji ryzyka nieuczciwości rekomenduje się korzystać z oprogramowania, które umożliwia:

1. zaliczanie synchroniczne,
2. mieszanie kolejności pytań i odpowiedzi w teście,
3. brak możliwości powrotu do poprzednich pytań.

Rekomendowany czas odpowiedzi na pytanie na przeciętnym poziomie trudności w teście jednokrotnego wyboru to 30-45 sekund. Czas należy dostosować do długości i stopnia trudności pytań, odpowiednio go wydłużając lub skracając.

Należy zdawać sobie sprawę z tego, że studenci będą zapisywać wyświetlone pytania (i prawidłowe odpowiedzi, jeżeli włączymy ich pokazywanie po teście). Warto zatem unikać powtarzania tych samych pytań w kolejnych edycjach testu (kolejnych terminach, kolejnych latach akademickich itp.).

Bezpośrednio przed i podczas testu online warto mieć otwarte połączenie ze studentami na innej platformie, umożliwiającej natychmiastowe zgłaszanie problemów, zadawanie pytań itp. – na przykład Clickmeeting (konieczne umówienie terminu w Dziekanacie), MS Teams itp. Najlepiej wykorzystać narzędzie wykorzystywane wcześniej do wykładów. Dzięki temu można też przywitać studentów, uzgodnić wszystkie kwestie formalne, techniczne oraz merytoryczne, i rozpocząć test wtedy, gdy nie będzie już żadnych wątpliwości (czyli podobnie jak w przypadku tradycyjnego egzaminu lub zaliczenia). Warto też monitorować skrzynkę email i inne ewentualne kanały komunikacji, podane wcześniej studentom.

Przed właściwym testem warto przeprowadzić krótki test próbny (bezpośrednio przed lub na ostatnim wykładzie), tak aby studenci wiedzieli, czego się spodziewać.

Narzędzia

Test może być wykonywane za pośrednictwem dowolnego powszechnie dostępnego sposobu prowadzenia testów online, w szczególności:

1. Quizizz.com – narzędzie przeznaczone wyłącznie do testów online
2. Testportal.pl – jw.
3. PE UG Mestwin – Portal Edukacyjny UG – umożliwia utworzenie testu w ramach kursu e-learningowego (utworzenie kursu wymaga uprzedniego załatwienia formalności z Centrum Informatycznym UG)
4. MS Forms – narzędzie Office 365 służące do zbierania ankiet i sprawdzania wiedzy

Wszystkie te narzędzia pozwalają na stosowanie krótkich pytań otwartych oraz pytań jedno- oraz wielokrotnego wyboru.

	Konieczność logowania		Zaliczenie synchroniczne	Mieszanie kolejności pytań i odpowiedzi	Blokada powrotu do poprzednich pytań	Ograniczenie czasu odpowiedzi na pojedyncze pytanie	Aplikacja na telefon
	Wykładowca	Student
Quizizz	TAK	NIE*	TAK	TAK	TAK	NIE	TAK
Testportal	TAK	NIE	NIE**	TAK	TAK	TAK	TAK
Mestwin	TAK	TAK	NIE**	NIE***	TAK	NIE	NIE
MS Forms	TAK	NIE	NIE**	TAK	NIE	NIE	TAK

*Tylko w trybie "classic".
**Zaliczenie można uczynić synchronicznym przez umożliwienie podejścia do testu tylko i wyłącznie w danych godzinach, ograniczonych do łącznego czasu zaliczenia (np. półgodzinny test można uruchomić w godzinach 15.00-15.30). To jednak sprawia, że ewentualne problemy techniczne z rozpoczęciem testu spowodują skrócenie łącznego czasu zaliczenia dla danego studenta.
***Możliwe jest mieszanie kolejności odpowiedzi.

---

Jako podstawowe narzędzie rekomenduje się Quizizz ze względu na to, że wydaje się mieć najwięcej zalet i najmniej wad:

1. prosty w obsłudze,
2. stabilny,
3. sprawdzony w praktyce na większych grupach studentów,
4. w przypadku chwilowego przerwania połączenia umożliwia ponowne dołączenie i kontynuację zaliczania,
5. oferuje funkcjonalności pozwalające na minimalizację ewentualnych nadużyć.

Bardzo dobrym oprogramowaniem, podobnym do Quizizz, ale zawierającym nieco więcej funkcjonalności (w tym ograniczenie czasu odpowiedzi na pojedyncze pytanie) jest testportal.pl, w wersji darmowej dla nauczycieli (EDU) ograniczony jednak do 80 wyników naraz. Poza tym Testportal nie umożliwia ręcznego uruchomienia testu na podstawie widocznego podglądu osób gotowych do rozpoczęcia egzaminu (jak Quizizz).

Quizizz nie pozwala natomiast na dłuższe pytania otwarte. Do tego rodzaju zaliczenia można wykorzystać MS Forms lub email

Problemy techniczne

Ewentualnym problemem w przypadku testu online może być przede wszystkim utrata połączenia podczas testu synchronicznego, skutkująca skróceniem ogólnego czasu testu. W przypadku Quizizz można poradzić sobie następująco:

1. ustalić liczbę osób, które stawią się na zaliczeniu (np. przeprowadzić zapisy),
2. uruchomić test dopiero wówczas, gdy na liście oczekujących będą widoczni wszyscy zapisani (zgadzać się będzie ich liczba),
3. bezpośrednio przed i podczas testu należy być dostępnym na odrębnym czacie np. w MS Teams, Mestwinie, Clickmeetingu, Facebooku itp. – studenci mogą tam zgłaszać problemy, co pozwala na odpowiednią reakcję, np.:
   1. omyłkowe dwukrotne dołączenie do testu – wykładowca można usunąć zbędną „osobę”,
   2. brak możliwości uruchomienia testu – student powinien przeładować stronę, zresetować system, spróbować na innym urządzeniu itp. (wykładowca może zaczekać z uruchomieniem testu na rozwiązanie takich problemów, choć studenci powinni zostać uprzedzeni o konieczności sprawdzenia swojego sprzętu pod kątem użycia danego narzędzia),
   3. „wyrzucenie” z testu przez aplikację Quizizz – student może dołączyć ponownie i kontynuować zaliczanie. W przypadku dłuższej nieobecności wykładowca powinien przedłużyć test dla tej osoby (realnie możliwe tylko w mniejszych grupach) lub umożliwić ponowne podejście (warto zatem mieć przygotowane dodatkowe wersje testu z innymi pytaniami),
4. przed właściwym egzaminem przeprowadzić test próbny.

Ze względu na ochronę danych osobowych po zakończonym zaliczeniu należy pobrać raport z wynikami na własny komputer, a z konta Quizizz niezwłocznie go usunąć. Studenci mogą też zgłaszać niechęć do posługiwania się swoimi danymi osobowymi. W takim przypadku należy umożliwić zaliczenie pod numerem indeksu bądź pod umówionym pseudonimem.

Pomoc

Quizizz

1. Film instruktażowy
2. Strona oficjalna Quizizz.com
3. Pomoc techniczna

Testportal

1. Strona oficjalna Testportal.pl

Mestwin

1. Strona Portalu Edukacyjnego pe.ug.edu.pl
2. Filmy instruktażowe i inna dokumentacja

MS Forms

1. MS Forms jest narzędziem dostępnym po zalogowaniu w ramach pakietu MS Office 365: link.
2. Pomoc techniczna

Dla kogo

Zaliczenie w formie testu online może być zarówno zaliczeniem cząstkowym na ćwiczeniach lub seminariach, jak i finalnym na ćwiczeniach lub wykładach. Testy asynchroniczne powinny być wykorzystywane raczej jako pomoc dydaktyczna aniżeli jako narzędzie do sprawdzania wiedzy.

 

NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
zdalna sesja egzaminacyjna

 

Pytanie nr 1: Jak należy postąpić w sytuacji, kiedy połączenie internetowe zostanie nagle zerwane lub uniemożliwia przeprowadzenie lub kontynuowanie egzaminu -  bez winy egzaminatora i egzaminowanego studenta?

Odpowiedź: W takiej sytuacji należy zastosować odpowiednio § 17 Regulaminu Studiów UG. Egzaminator na wniosek studenta wyznacza dodatkowy termin egzaminu. W przypadku ponownego wystąpienia problemów technicznych należy ponownie wyznaczyć nowy termin i rozważyć zmianę formy egzaminu na umożliwiającą jego przeprowadzenie bez względu na problemy dotyczące danego narzędzia (np. forma ustna zamiast pisemnej) lub zakłócenia połączenia internetowego (np. forma pisemna niesynchroniczna).

 

Pytanie nr 2: Jak powinien postąpić egzaminator w sytuacji, gdy zachodzi pewność lub podejrzenie, że student narusza zasady egzaminu (korzysta z zewnętrznych źródeł informacji, korzysta z pomocy osób trzecich, symuluje rzekome trudności techniczne z połączeniem itp.)

 

Odpowiedź: W takiej sytuacji egzaminator przerywa egzamin i wystawia ocenę niedostateczną. Zgodnie z § 20 Regulaminu Studiów UG studentowi przysługuje prawo do złożenia wniosku o składanie egzaminu komisyjnego na ogólnych zasadach określonych w Regulaminie Studiów.

 

Pytanie nr 3: Czy powinno się nagrywać studenta w czasie przeprowadzania egzaminu ustnego?

Odpowiedź: Szczegółowe zasady dotyczące rejestracji egzaminów zdalnych zawierają:

-        Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 23 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19

-        Zarządzenie Rektora nr 34/R/2020

-        Regulamin Studiów UG