Monografia pracownika Katedry Prawa Finansowego Uniwersytetu Gdańskiego Pana doktora Przemysława Panfila
Miło nam poinformować, że nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego ukazała się monografia pracownika Katedry Prawa Finansowego Uniwersytetu Gdańskiego Pana doktora Przemysława Panfila pt. Reguły i iluzje fiskalne w Polsce -ujęcie prawnofinansowe.
W opracowaniu autor omawia między innymi problematykę tzw. skłonności do deficytu, która jest generowana na styku postmodernistycznego społeczeństwa konsumpcyjnego oraz systemu demokratycznego. U podstaw tej skłonności leży zachowanie partii politycznych, które maksymalizują swój wynik wyborczy poprzez nadmierną eksploatację środków publicznych. Skuteczność takiej strategii wynika natomiast z faktu, że przeciętny obywatel nie jest dostatecznie świadomy istnienia i roli długookresowych ograniczeń budżetowych. W konsekwencji buduje sobie fałszywe wyobrażenie na temat możliwych wariantów demokratycznego wyboru. Rezultatem takiego stanu rzeczy jest chroniczny deficyt budżetowy i postępująca akumulacja zadłużenia, co stanowi istotne zagrożenie dla stabilności fiskalnej, będącej warunkiem zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. To od stanu finansów publicznych zależy między innymi zdolność państwa do adekwatnej odpowiedzi na nowe wyzwania, czego najlepiej dowodzą doświadczenia wyniesione z okresu globalnego kryzysu finansowego oraz pandemii COVID-19. Przywołane okoliczności uzasadniają wykorzystanie reguł fiskalnych, które powinny stać na straży stabilności fiskalnej. Niestety przyjęte w Polsce rozwiązanie legislacyjne nie zapewniają należytej ochrony finansów publicznych przed konsekwencjami skłonności do deficytu. Do wniosków takich prowadzą badania stojące u podstaw niniejszej monografii. Ukazuje ona trwający od dwudziestu lat proces dostosowywania kształtu polskich reguł fiskalnych do bieżących potrzeb politycznych, a także ujawnia mechanizmy wykorzystywane do obchodzenia ograniczeń wynikających z tych reguł. W tym ostatnim aspekcie monografia odnosi się do problematyki iluzji fiskalnych, która nie była dotychczas szerzej analizowana w krajowej literaturze przedmiotu. Autor przedstawia także założenia docelowego kształtu polskich reguł fiskalnych. Bazują one na analizie najlepszych wzorców obowiązujących w wybranych państwach Unii Europejskiej oraz poszukiwaniach aksjologicznych podstaw proponowanych rozwiązań legislacyjnych (treść napisana kursywą została zaczerpnięta z ww. opracowania)